Stamrechtonder water
Stamrecht BV staat onder water
Veel stamrecht BV’s maken op dit moment verlies. Er wordt dan ook wel gezegd dat het stamrecht onder water staat.
Dit wil zeggen dat het spaargeld en de beleggingen (inclusief door de stamrecht BV uitgeleende gelden) van de stamrecht BV lager zijn dan de waarde van het stamrecht. Of om het in pensioentermen te zeggen: een stamrecht BV die onder water staat heeft ‘een te lage dekkingsgraad met mogelijk tegenvallende uitkeringen als gevolg’.
Oorzaken stamrecht onder water
De voornaamste oorzaken hiervan zijn:
- hoge oprenting stamrechtkapitaal
Veel stamrecht-BV’s zijn afgesloten in een tijd dat de rente nog veel hoger was dan nu. De waarde van de stamrechtuitkering neemt op papier daardoor snel toe; - laag rendement
Het echte rendement op het geld in de stamrecht BV valt vaak tegen. Veel DGA’s zijn hier niet actief mee bezig en DGA’s die dat wel zijn, hebben veel last van de daling van de rente en/of tegenvallende beleggingsresultaten. Daardoor lukt het veel BV’s niet om voldoende rendement te maken voor de stamrechtverplichting en de overige kosten van de stamrecht BV; - onzakelijk lenen
Het gebeurt ook wel dat het geld van de stamrecht BV tegen een te lage rente is uitgeleend. Of is uitgeleend zonder er rekening mee te houden dat het geld ook (in partjes) terugbetaald moet worden zodra de stamrecht BV gaat uitkeren.
Gevolgen onder water staan stamrecht
Als het stamrecht onder water staat is de Belastingdienst niet blij, want die loopt zo inkomstenbelasting mis. Over de uitkeringen moet immers inkomstenbelasting worden betaald. Door de ontslagvergoeding in een BV te stallen, werd weliswaar uitstel, maar geen afstel van het betalen van belasting verkregen.
Hoe de Belastingdienst omgaat met het onder water staan is sterk afhankelijk van de oorzaak. Als het wordt veroorzaakt door een hoge oprenting van het stamrechtkapitaal of het lage rendement op het geld van de stamrecht BV (zie hierboven) dan gaat de Belastingdienst coulant met deze situatie om.
In beide gevallen is het stamrecht (gedeeltelijk) niet meer voor verwezenlijking vatbaar is. Dit betekent dat het stamrecht (geruisloos) voor een gedeelte of helemaal kan worden prijsgegeven. Dit prijsgeven heeft wel tot gevolg dat de stamrecht BV winst maakt. Vennootschapsbelasting is niet verschuldigd omdat, voor zover de winst al niet door aanwezige verliezen wordt opgevangen, de winst is vrijgesteld op grond van de regeling van de zogenaamde kwijtscheldingswinst. Voor het geval er nog enig vermogen aanwezig is in de stamrecht BV, dient dit uiteraard wel te worden uitgekeerd.
Verlies door slecht rendement
Als voorbeeld nemen we een stamrecht BV die nog een bedrag van € 60.000,- op de bankrekening heeft staan. De stamrechtvoorziening op de balans is echter € 100.000,-. Er is dus een tekort van € 40.000,-.
In dit voorbeeld is het tekort van € 40.000,- ontstaan door slecht rendement op beleggingen, bijvoorbeeld verlies op aandelen. In dat geval moet de stamrecht BV afrekenen over de aanwezige waarde van € 60.000,-. Als hierover 49,50% belasting betaald moet worden dan gaat er dus een bedrag van € 29.700,- naar de fiscus. Er blijft een netto bedrag over van € 30.300,-. Over het tekort – dat deel dat onder water staat – ad. € 40.000,- hoeft geen belasting worden betaald.
In deze situatie is het wel verstandig dit af te stemmen met de Belastingdienst.
Verlies door onzakelijk lenen
De stamrecht BV wordt nogal eens gebruikt als fiscale/financiële grabbelton. Wanneer de DGA geld nodig had, haalde de DGA dat uit de stamrecht BV. Dit gebeurde onder het mom van een lening of gewoon als directe opname, waarbij de DGA vervolgens niet in staat was/is het bedrag terug te betalen aan de stamrecht BV.
Als het stamrecht als gevolg hiervan onder water staat dan gaat de belastingdienst heel anders met de situatie om.
Als voorbeeld nemen we weer een stamrecht BV die nog een bedrag € 60.000,- op de bankrekening heeft en een stamrechtvoorziening op de balans van € 100.000. Er is in het verleden door de DGA uit de stamrecht BV een bedrag van € 40.000,- opgenomen en de DGA is niet in staat dit bedrag terug te betalen aan de stamrecht BV.
De stamrecht BV moet dan afrekenen over het bedrag van de stamrechtvoorziening ad. € 100.000,- (i.p.v. het bedrag ad. € 60.000,- dat op de bankrekening staat). Er moet er dus belasting betaald worden over € 100.000,-. Bij een belastingtarief van 49,50% is dat dus € 49.500,- aan te betalen belasting. In de stamrecht BV is aanwezig een bedrag van € 60.000,- dus blijft er netto over € 10.400,-. Ruim € 19.900,- minder dan de andere bovenstaande variant waarbij het onder water staan is veroorzaakt door slecht rendement.
Afwikkeling onder water staan stamrecht
Uit het bovenstaande blijkt wel dat het onder water staan van het stamrecht een complexe situatie is waarmee je voorzichtig om moet gaan en dat vaak vooroverleg met de Belastingdienst verstandig is.
Als de Belastingdienst akkoord gaat met een regeling om een stamrecht BV die onder water staat af te wikkelen dan zal dat in 99% van de gevallen gepaard gaan met het opheffen van de stamrecht BV. Kijk voor meer informatie over het opheffen van de stamrecht BV bij Opheffen stamrecht BV.
Neem contact met mij op over de gevolgen van het onder water staan
